Wat is beter, een procedure bij de rechtbank of een mediationprocedure? Het antwoord op deze vraag hangt af van de situatie. In familiezaken, zoals scheidingen, is het vaak beter om in onderling overleg tot een oplossing te komen. Dit voorkomt dat er een beslissing wordt genomen door een rechter waarbij minstens één partij ontevreden zal zijn. Dit kan nadelige gevolgen hebben voor de relatie tussen ex-partners, vooral als ze kinderen hebben.
De beste afwikkeling van een huwelijk/relatie (zeker met kinderen) is dus een afwikkeling die in onderling overleg tot stand is gekomen. Ook al heb je de beste juridische papieren, het hoogst haalbare is mijns inziens dat beide partijen verder kunnen met hun eigen leven en elkaar op een zeker moment als ex-partners en gemeenschappelijke ouders van hun kinderen gaan zien en daar ook naar handelen.
Het succes van mediation is uiteraard wel afhankelijk van de bereidheid van beide partijen om dit traject aan te gaan. Soms is er geen echte commitment, of speelt een dubbele agenda bij beiden of één van beiden mee. Het is dus de kunst om duidelijk te krijgen hoe de partijen hierin staan alvorens de inhoudelijke mediation start. Voor mij persoonlijk is dit de belangrijkste voorwaarde om al dan niet te starten met een mediationtraject. Ik besteed veel aandacht aan dit onderwerp, en als ik maar enigszins twijfel of merk dat het commitment niet 100% is, benoem ik dit of begin ik niet eens aan het mediationtraject. Het is een kwestie van ervaring, connectie maken met de mensen aan tafel en écht kunnen luisteren. Ook is het belangrijk eerlijk en duidelijk te zijn over wat juridisch haalbaar is en wat niet. Open en eerlijke communicatie is hierin key.
Als er geen echte commitment is van beide partijen, is een procedure bij de rechtbank wellicht de enige optie. Soms komt het voor dat een derde partij moet beslissen omdat het voor de betrokkenen te moeilijk is om zelf verantwoordelijkheid te nemen over de afwikkeling. Een procedure is echter vaak onvoorspelbaar, duurder (2 advocaten) en kan lang duren. De gemiddelde doorlooptijd van een echtscheiding bij de rechtbank ik anderhalf jaar. Na de uitspraak van de rechtbank kan er ook nog hoger beroep ingesteld worden, wat nog anderhalf jaar kan duren.
Een mediationtraject duurt daarentegen gemiddeld een aantal maanden en het komt geregeld voor dat drie of vier sessies voldoende zijn om tot een convenant te komen. Dit convenant wordt dan samen met een gemeenschappelijk verzoek bij de rechtbank geaccordeerd en de rechter spreekt de echtscheiding uit. Een feitelijke gang naar de rechtbank wordt hiermee vermeden.
Het is dus belangrijk om per situatie te bepalen of een procedure bij de rechtbank of een mediationtraject het beste is. Hoe zeer ik de voordelen van een mediation zie, soms is het eenvoudigweg niet mogelijk om via mediation tot een afwikkeling te komen. Als mediation niet mogelijk is, is het de op één na beste optie om te overleggen met de advocaat van de ex-partner of om een snelle beslissing van de rechtbank te vragen, zodat er duidelijkheid ontstaat en er rust komt.
